تغییرات پوشش اراضی و شدت استفاده از زمین در پهنه های توپوگرافیک استان مازندران

آگاهی از چگونگی تغییرات پوشش طبیعی اراضی به کاربری های انسان ساخت برای کنترل، پیشگیری یا کاهش بلایای طبیعی، مدیریت منابع طبیعی و پیش بینی تغییرات کاربری ضروری است. در این مطالعه سطوح پوشش طبیعی و کاربری اراضی موجود در پهنه های توپوگرافیک استان مازندران و اینکه چه میزان توسعه کاربری اراضی باعث تخریب پوشش طبیعی اراضی شده مورد تحلیل قرار گرفت. در این راستا با استفاده از دو فاکتور ارتفاع از سطح دریا و شیب اراضی، پهنه های توپوگرافیک استان شامل جلگه، نیمه جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی مشخص گردید. پس از تهیه نقشه پوشش طبیعی و کاربری اراضی با استفاده از نقشه های موضوعی کشوری، این نقشه با لایه پهنه های توپوگرافیک استان تلفیق گردید. مطابق این بررسی اراضی کوهپایه ای و جلگه ای به ترتیب بیشترین (15/38 درصد) و کمترین (92/16 درصد) وسعت را در این استان دارند. 12/74 درصد وسعت کل اراضی استان در وضعیت کنونی به صورت پوشش طبیعی و مابقی توسط کاربری اراضی تسخیر شده است. این بررسی نشان داد بیش از %90 اراضی جلگه ای مازندران از حالت پوشش طبیعی (جنگل) خارج و به کاربری اراضی که عمده آن کشاورزی است (%66/86)  اختصاص پیدا کردهاست. همچنین %53/30 از اراضی نیمه جلگه ای، %85/9 اراضی کوهپایه ای و %74/6 اراضی کوهستانی از پوشش طبیعی خود خارج شده اند. مطابق این بررسی ضریب شدت استفاده از سرزمین در استان مازندران 34/0 است. بسیاری از معضلات زیست محیطی کنونی از جمله وقوع سیلاب ها، فرسایش اراضی و بالا بودن نرخ رسوب گذاری رودخانه ها نتیجه این نوع استفاده از اراضی در این استان است.